Inulin je prebiotičko vlakno koje hrani mikroorganizme u ljudskim crevima, pa, shodno tome, utiče na zdravlje crevne flore. Opširnije objašnjenje o tome šta se tačno podrazumeva pod inulinom, kako funkcioniše, te na koje sve načine utiče na mikrobiom creva, pročitajte u nastavku.
Šta se podrazumeva pod zdravom crevnom florom?
Pod mikrobiomom creva (crevnom florom) podrazumevamo mikroorganizme (bakterije, gljivice, viruse, arheje) i njihove gene, koji se nalaze u debelom crevu – poslednjem delu digestivnog trakta.
Mnogi mirkoorganizmi, koji čine čovekovu crevnu floru, imaju važnu ulogu u vitalnim funkcijama tela, kao što su kontrola varenja, apsorpcija nutrijenata iz hrane, balansiranje hromona i nivoa energije, te zaštita imunološkog sistema.
Od nas zavisi da li će u našim crevima prevladati korisne (zdrave) ili loše (patogene) bakterije – u zavisnosti od genetike, načina ishrane i stila života koji vodimo. Ishrana zasnovana isključivo na industrijskim proizvodima, konzumiranje alkohola, nedostatak fizičke aktivnosti, hroničan stres, manjak sna, starenje, te nekontrolisana upotreba antibiotika može da naruši balans crevnog mikrobioma, a samim tim i celokupan imunološki sistem.
U tom slučaju, na scenu stupaju prebiotici koji predstavljaju najbolju hranu mikroorganizmima u crevima. Oni podržavaju zdravlje crevnog mikrobioma promovišući rast korisnih bakterija, a inulin se pokazao kao najkorisniji među njima.
Šta je zapravo inulin?
Inulin je vrsta ugljnih hidrata, odnosno prebiotičkih vlakana koji se nalaze u mnogim namirnicama biljnog porekla. Biljke ga same stvaraju, a zatim ga koriste kao izvor energije.
Ljudsko telo ne proizvodi digestivne enzime koji mogu razgraditi inulin. Umesto da se vari u želucu i tankom crevu, on putuje kroz sistem za varenje i do debelog creva stiže u nepromenjenom obliku, gde služi kao hrana korisnim crevnim bakterijama.
Kao nusprodukt tog procesa nastaju kratkolančane masne kiseline, poput butirata, koje su glavni izvor hranljivih materija za ćelije koje oblažu zid debelog creva. One utiču na jačanje crevne barijere, koja sprečava prodiranje virusa, bakterija i drugih štetnih supstanci u krv.
Inulin se nalazi u mnogim uobičajenim namirnicama, uključujući luk i beli luk. A njegovi najbolji izvori su koren cikorije i artičoka iz Jerusalima. Mleveni koren cikorije možete pronaći u prodavnicama zdrave hrane, a koristi se kao suplement inulina.
Kako inulin utiče na zdravlje crevne flore?
S obzirom na to da se inulinom hrane korisne (probiotičke) bakterije u crevima, on neposredno utiče na zdravlje crevne flore, a samim tim, može pomoći u prevenciji i lečenju brojnih oboljenja koja nastaju kao posledica neuravnoteženog crevnog mikrobioma.
Povećava učestalost pokreta creva
Budući da je u pitanju vrsta biljnih vlakana, inulin može stimulisati pokrete creva, te time osigurati njihovo redovno pražnjenje. Takođe, ukoliko uspostavimo balans unosa vlakana i tečnosti kroz ishranu, inulin može sprečiti opstipaciju, ali i učvrstiti labavu stolicu. Budući da na ovaj način reguliše varenje, inulin omogućava telu da bolje apsorbuje hranljive materije iz hrane koju jedemo.
Može sprečiti prejedanje
Kao druga biljna vlakna i inulin nam može pomoći da duže ostanemo siti. Za razliku od rastvorljivih biljnih vlakana koja se rastvaraju u želucu i pri tome formiraju gelastu tečnost koja pruža osećaj punoće, nerastvorljiva vlakna ne formiraju istu vrstu gela u stomaku, pa ne pružaju trenutan osećaj sitosti. Tek kada stignu do debelog creva, aktiviraju receptore koji signaliziraju osećaj sitosti, koji se mnogo duže zadržava. Ovo nas može sprečiti da se prejedamo, te nam pomoći da biramo kvalitetnije namirnice.
Promoviše zdravlje digestivnog trakta
Budući da utiče na rast korisnih bakterija u crevima, inulin promoviše zdravlje digestivnog trakta. Samim tim, može pomoći u sprečavanju nekoliko zdravstvenih problema koji su direktno povezani sa zdravljem creva.
Pojedine studije pokazale da suplementacija inulinom može poboljšati zdravlje crevne flore kada je oštećena zdravstvenim stanjima, kao što su dijabetes tipa 2, gastrointestinalne bolesti, gojaznost i produženo suzbijanje apetita.
U studiji se navodi da pored stabilizacije šećera u krvi, inulin može pomoći u snižavanju holesterola i smanjenju rizika za razvoj određenih vrsta raka.
Potencijalno smanjuje rizik za nastanak karcinoma debelog creva
Studije pokazuju da je visok unos dijetalnih vlakana, poput inulina, povezan sa smanjenim rizikom za razvoj karcinoma debelog creva. Budući da jača imunološki sistem, može biti i dobar preventivni dodatak u borbi protiv različitih karcinoma digestivnog sistema. Za ovu tvrdnju potrebno je sprovesti još istraživanja.